Provinciaal campagne voeren met lokale helden

Interview Kennispunt met campagne manager Lokaal-Limburg

Digitale Nieuwsbrief Lokaal-Limburg 48

Van het hoge Noorden tot in het diepe Zuiden lopen lijsttrekkers, campagneleiders en vrijwilligers vanuit lokale partijen zich warm voor de campagne voor de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen op 15 maart. Hoe bereiden zij zich voor? We vroegen het Sandra de Jong, lijsttrekker voor Provinciaal Belang Fryslân, en Chris Tiekstra, campagneleider voor Lokaal-Limburg.

Sandra de Jong: lokaal eerst
Het lokale gevoel van onderen naar boven brengen. Oftewel: het gewone terugbrengen in de politiek. Dat is wat lijsttrekker Sandra de Jong wil bereiken met Provinciaal Belang Fryslân, een bundeling van 14 lokale partijen in de provincie. ‘Ik ben in de lokale politiek gegaan, omdat ik vind dat je niet moet klagen over een scheef liggende stoeptegel, maar dat je beter kunt werken aan een oplossing. Provinciale Staten staan, ook voor raadsleden, wat verder weg, terwijl de provincie best veel bepaalt voor de gemeente. Daarom heb ik me beschikbaar gesteld als lijsttrekker voor Provinciaal Belang Fryslân. Na drie periodes in de gemeenteraad vond ik het tijd om mijn eigen grenzen te verleggen. Ik wil het lokale geluid in de Staten laten horen.’

Ruimte voor eigen beleid
‘Lokaal eerst’ is de verkiezingsslogan van Provinciaal Belang Fryslân. Wat houdt dat in de praktijk in? Sandra: ‘We zoeken met alle betrokken lokale partijen naar wat ons provinciaal bindt, maar we geven de gemeenten de ruimte voor eigen beleid. Neem bijvoorbeeld de voorgestelde Lelylijn, die het Noorden beter met de Randstad moet verbinden. De gemeente Opsterland heeft daar een heel ander gevoel bij dan Harlingen. We zijn uiteraard voor goede bereikbaarheid van Friesland, maar wel op onze voorwaarden. We zijn niet voor verbetering van de spoorverbinding als dat betekent dat we 80.000 huizen voor met name Randstedelingen moeten bouwen. Wij gaan ook niet zeggen dat elke gemeente 30% sociale huur moet hebben. Op Vlieland hebben ze daar niks aan, terwijl andere gemeenten misschien wel voor 40% sociale huur kunnen gaan. Die ruimte laten we hen.’

In gesprek blijven
De voorbereiding van de verkiezingscampagne is volop aan de gang, aldus Sandra. ‘We hebben onder andere een campagneteam, een kleine commissie social media en een ‘spindoctor’ bij wie alle lijntjes samenkomen. Het verkiezingsprogramma is zo goed als klaar. De campagnematerialen zijn in de maak. Zo komen er voor alle gemeenten campagnefoto’s en een filmpje waar ik als lijsttrekker opsta met twee bekenden uit de lokale politiek. Op die manier kunnen kiezers in elke gemeente zich herkennen in Provinciaal Belang.’ Is het niet moeilijk om al die verschillende partijen, met verschillende lokale belangen op één lijn te krijgen in de campagne? ‘Natuurlijk is dat wel eens lastig’, beaamt Sandra. ‘Maar we hoeven het niet over alles eens te zijn. Belangrijk is om met alle betrokken partijen goed in gesprek te blijven en elkaar op hoofdlijnen te vinden.’

Begin op tijd
Heeft Sandra nog een tip voor andere campagneteams? ‘Ja, vooral dat je op tijd moet beginnen en een goede planning moet maken. Landelijke partijen hebben vaak jarenlang een structuur opgebouwd voor het voeren van een campagne. Wij hebben dat niet en moeten dat nu opzetten met een bundeling van veel verschillende partijen en mensen die elkaar niet altijd goed kennen. Wij merken dat we met sommige dingen wat eerder hadden mogen beginnen, dat is een les voor de volgende verkiezingen.’ Provinciaal Belang Fryslân is nu niet in de Staten vertegenwoordigd, doel is uiteraard om dat dit keer wel voor elkaar te krijgen. Sandra staat er positief in. ‘Ik heb veel zin in de campagne. Ik ben nog nooit lijsttrekker geweest. Ik sta er open in en ga er sowieso van genieten.’

Chris Tiekstra: kies lokaal, voor het eerlijke verhaal
Lokaal-Limburg heeft op dit moment twee zetels in de Provinciale Staten van Limburg. ‘Het zou me verbazen als dat er geen vier worden’, zegt campagneleider Chris Tiekstra strijdlustig. Waarop baseert hij zijn optimisme? ‘Bij de vorige verkiezingen deden twaalf gemeenten in Limburg actief mee in het platform Lokaal-Limburg. Vanaf de dag na die verkiezingen zijn we gaan werken aan uitbreiding van het platform. We wilden zoveel mogelijk partijen aan ons binden, zonder hen vast te snoeren. Dit keer zijn 23 van de in totaal 31 lokale partijen in Limburg bij ons aangesloten. Dan ligt een verdubbeling van het aantal zetels dus in de rede.’

Mensen belangrijker dan inhoud
Hoe pakt Lokaal-Limburg de campagne aan? ‘Ook wij werken met lokale helden’, vertelt Chris, die ruime ervaring heeft in de lokale politiek, onder andere als raadslid in Heerlen. ‘We hebben veel lokale politici die in hun eigen stad goed bekendstaan, op onze lijst staan, ofwel bij de top tien of als lijstduwer. Want ook bij provinciale verkiezingen zijn de mensen belangrijker dan de inhoud van het verkiezingsprogramma. Dat programma hebben we zonder al te grote meningsverschillen opgesteld. Daar hoor je nu eigenlijk niemand meer over. Kiezers lopen niet warm voor de inhoud, ze stemmen op mensen die hen aanspreken.’

Menukaart
Naast de lokale helden, heeft Lokaal-Limburg twee lijsttrekkers. Chris: ‘De provincie Limburg heeft twee kieskringen: Noord- en Zuid-Limburg. Je kunt dan als partij ook met twee lijsten en twee lijsttrekkers werken. Dat is belangrijk, want de verschillen tussen Noord- en Zuid-Limburg zijn best groot. Op deze manier heeft elke regio een aansprekende en herkenbare lijsttrekker.’ De slogan van Lokaal-Limburg is ‘Kies lokaal, voor het eerlijke verhaal’. Het campagnemateriaal dat daaromheen is gemaakt, ligt klaar. ‘We hebben alle materialen op een menukaart gezet’, zegt Chris. ‘Onze lijsttrekkers en lokale helden krijgen een budget waarmee zij items van de kaart kunnen bestellen. Zo kunnen ze zelf kiezen of ze bijvoorbeeld flyers of posters willen, of alleen een visitekaartje en een achterruitsticker. We brengen nu in kaart wat iedereen wil hebben. Eind januari krijgen we ons lijstnummer, en dan gaat alles naar de drukker. Daarna kunnen we aan de bak, al moeten we natuurlijk in onze provincie wel rekening houden met carnaval. Pas daarna begint de intensieve campagne.’

Maak een strategie en een plan
Lokaal-Limburg doet ook mee aan de waterschapsverkiezingen. Daar wordt geen aparte campagne voor georganiseerd, vertelt Chris. ‘Onze kandidaten voor het algemeen bestuur van het waterschap lopen mee in de grote campagne voor de Provinciale Staten. We gebruiken er ook hetzelfde campagnemateriaal voor, alleen in een lichtere kleur en met waterdruppels erop. Wat zijn Chris’ campagnetips? ‘Ik sluit me vooral aan bij de tip van Sandra: begin op tijd. En op tijd is niet een paar maanden van tevoren. Je moet zeker een jaar van tevoren bedenken hoe je de campagne wilt aanpakken. Maak daar een strategie en een plan voor. Als dat klaarligt, hoef je het op het laatst alleen nog maar in te vullen en uit te voeren. En besef dat de campagne voor de verkiezingen eigenlijk al begint op de dag na de vorige verkiezingen. Hoe je je opstelt in collegevorming en wat jouw partij de afgelopen vier jaar heeft bereikt bepaalt voor een deel ook of de kiezers op je gaan stemmen.’

(Bron: Kennispunt lokale politieke partijen)