Afschaffen luchtalarm: een gewaarschuwd mens telt voor twee 

Schriftelijke vragen conform artikel 39 

Geacht college, 

Minister Yeşilgöz heeft Nederland aangezegd de sirene – iedere die de eerste maandag van de maand om 12.00 uur getest wordt – af te willen schaffen. Lokaal-Limburg vindt dat geen goed plan! 

Het luchtalarm is in Nederland een begrip! 

Het afhankelijk zijn van één enkel digitaal medium NL-alert is om te beginnen niet verantwoord. Nog niet iedereen heeft een mobiele telefoon. Van degenen die wel een mobiele telefoon bezitten, zal zeker geen honderd procent deze app downloaden. Bovendien kunnen telefoons aan de lader hangen, in een andere broek blijven zitten, uit of stilgezet zijn, of mensen zitten in bad of in de tuin. Mobiele telefoongebruikers hebben zoveel apps en krijgen zoveel signalen dat de attentiewaarde ook niet altijd optimaal is, of men kijkt later. Ook voor laaggeletterden is een NL-Alert niet altijd duidelijk. 

Het luchtalarm komt weinig voor (als deze op een ander moment gaat dan de eerste maandag 12 uur) en daardoor is er een hogere attentiewaarde. Bij uitval van mobiele netwerk kan NL-Alert niet eens worden gebruikt! Bij een stroomstoring valt NL-alert binnen 2 uur uit, het luchtalarm (analoog systeem) blijft nog 96 uur (vier dagen) werkzaam volgens Veiligheidsregio Vlaardingen. 

Er zijn meerdere veiligheidsregio’s die hier zorgen over hebben ‘Onbegrijpelijk en onverantwoord’
Bovendien is Nederland is een zeer dichtbevolkt land, voor een groot deel onder zeeniveau en waar – ook landinwaarts – hoogwaterbescherming nodig is. We hebben veel grootschalige (chemische) industrieën, spoorknooppunten, verkeersknooppunten, luchthavens. Dit in combinatie met dichtbevolkte steden. Ook voor Limburg kunnen we ons een aantal scenario’s bedenken waar het “finaal mis kan gaan” en onze samenleving acuut gewaarschuwd moet worden. Daarbij hebben we ook nog eens een veranderende geopolitieke situatie, zoals we die enkele jaren voor de val van de muur in Berlijn hadden. Ook Limburg heeft te maken met hoogwaterbescherming, chemische clusters, industrieën, spoor- en wegknooppunten, extreme luchtvervuiling en veel dichtbevolkte stedelijke gebieden. 

Elk mensenleven is er één en daarom is de combinatie van een digitaal waarschuwingssysteem en het luchtalarm een absolute noodzakelijkheid. NL-Alert is geen vervanger van de sirene, maar beide systemen vullen elkaar aan. 

Lokaal-Limburg weet dat de provincie als tussenlaag hier niet over gaat, maar we vragen het college om het signaal door te geven aan de betreffende Minister, dat het luchtalarm niet afgeschaft mag worden! 

Vraag 1 
Herkent het college zich in de door ons geleverde onderbouwing waarom NL-Alert een goed medium is, maar niet 100% dekkend en betrouwbaar? Zo nee, waarom niet? Graag onderbouwen. 

Vraag 2 
Is het college het met Lokaal-Limburg eens voor onze inwoners behalve via NL-alert ook in de toekomst gewaarschuwd moet kunnen blijven worden door het luchtalarm? Zo nee, waarom niet? Graag onderbouwing. 

We vinden dat heel Nederland de sirenes moet behouden. We beschouwen nu Limburg apart: 

De minister lijkt de opening te bieden voor “maatwerk” om enkele regio’s aan te wijzen met hoog risicoprofiel. Daar bijvoorbeeld waar veel chemische industrie is of een haven, Groningen en Rotterdam.

De sirene gaat niet vaak. De afgelopen vijf jaar werd het luchtalarm in Nederland tweemaal ingezet: beide keren in Limburg: hoogwater 2021 en giftige stoffen Chemelot in 2019. 

Lokaal-Limburg vindt dat de gehele provincie een verhoogd risicoprofiel heeft. Gezien het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor via de Brabantroute, cluster Chemelot, vervoer ammoniak en andere stoffen per spoor door Limburg, hoogwaterbescherming, de dichtbevolkte gebieden rondom Chemelot en rondom het rangeerterrein Roermond en Venlo en de multimodale hotspot in Venlo, de euregionale ligging. 

Vraag 3 
Is het college het met ons eens dat geheel Limburg de kernmerken heeft om in aanmerking te komen voor een verhoogd-risicoprofielschets en zodoende haar luchtalarm kan behouden? Zo nee waarom niet? Graag onderbouwen. 

Vraag 4 
Gaat of is de provincie – al dan niet met de veiligheidsregio – bij de minister vragen om deze kwalificatie? Zo nee, waarom niet? Graag onderbouwen. 

Vraag 5 
Is het college bereid om dit alles te bespreken met de Veiligheidsregio’s en de Minister op te roepen op haar voornemen terug te komen? Ook in IPO-verband? Zo nee, waarom niet? Graag onderbouwen. 

Raimond Franssen 
Dré Peters 
Leon van den Beuken 
Hub Schoenmakers 
Marie Klassen 
Joep Verberkt 

Delen: