Gebruik onbenutte plekken om dakloze jongeren te huisvesten

Lokaal-Limburg Nieuwsbrief 2022 nummer 20

Stichting Zwerfjongeren Nederland (SZN) ziet een heleboel woonkansen voor dak- en thuisloze jongeren op vergeten plekken in gemeenten. Platte daken, bufferzones en garageboxen in woonwijken zouden hiervoor ingezet kunnen worden. Dat schrijft de stichting in het rapport Blinde Vlekken, Woonkansen. 

De stichting werkte voor het onderzoek samen met het Jongeren Woonlab en een architectenbureau. Hierbij zijn woonkansen op vergeten plekken in Eindhoven in kaart gebracht. Tijdens het onderzoek zijn er meer dan 310 van deze blinde vlekken geteld. ‘Dat is 980.000 vierkante meter aan kansrijk woonoppervlak oftewel ruimte voor 5800 nieuwe woningen.’ De dak- en thuisloosheid onder Eindhovense jongeren zou hiermee in een keer opgelost kunnen worden, aldus de opstellers van het rapport.

Daarnaast is er volgens hen ruimte voor woonoplossingen voor een bredere doelgroep, zoals statushouders, studenten, alleenstaanden en starters. Woningen op deze plekken dragen ook bij aan versterking van de stad, buurt en wijk.

Lege plek of blinde vlek?
Gemeenten realiseren zich niet altijd het potentieel van dit soort plekken. Het gaat volgens de onderzoekers van SZN om lege, onbenutte plekken zonder duidelijke functie, maar met volop woonpotentie. Dit soort plekken bevinden zich in het buitengebied maar ook in de stad, op zichtbare lege plaatsen of juist uit het zicht. 

Veel andere lege plekken in een gemeente staan wèl op het netvlies, zoals leegstaande winkels of kerken. Maar er zijn dus ook lege plaatsen die -vaak onbewust- een blinde vlek vormen. ’Een plek die vergeten lijkt te zijn, zonder duidelijk gebruik of inrichting. Vaak is de plek vanwege fysieke complexiteit, maat en schaal, of zichtbaarheid in de basis niet interessant genoeg voor reguliere ontwikkelingen.’ Het zijn juist deze plekken die beter kunnen worden benut. 

Van plat dak tot kanaal
Volgens het rapport zijn er zes archetypes van blinde vlekken die in elke stad voorkomen. Dit zijn gesloten kopgevels (een blinde muur aan een eind van een rij woningen of flatgebouw), platte daken of binnenstedelijke bedrijfsterreinen. Maar ook garageboxen in woonwijken, bufferzones zoals onder viaducten en een (ongebruikt) kanaal.

In het rapport wordt per archetype uitgelegd hoe je ze herkent, waar ze te vinden zijn en welke kansen ze bieden. Ook worden er voorbeelden gegeven over het type bouw dat op zo’n plek mogelijk. En hoe gemeenten en andere partijen beter kunnen denken in woonkansen en oplossingen.

Koppelkansen
Verder wordt in het document duidelijk gemaakt hoe eigenaarschap te definiëren is. Het maakt bijvoorbeeld uit of de eigenaar een particulier is of een woningcoöperatie. Daarnaast geeft het document aan hoe het financieel haalbaar wordt om deze plekken te ontwikkelen, welke ontwikkelstrategie je kunt volgen en welke koppelkansen er liggen. Ofwel hoe de ontwikkeling niet alleen een woonoplossing voor jongeren biedt, maar ook de buurt, wijk en stad versterkt.

Startschot
De makers van het rapport doen een oproep om in actie te komen en zo bij te dragen aan een kansrijke toekomst voor dak- en (t)huisloze jongeren in de stad. ‘Met dit onderzoek hebben we slechts een eerste aanzet gedaan voor een oplossing van het probleem. Echter, om dakloosheid onder jongeren op te kunnen lossen is meer nodig.’
Het rapport moet dienen als ‘een startschot om verschillende partijen, gemeenten, corporaties, particulieren, buurtbewoners en ontwikkelaars met elkaar in gesprek te laten komen om deze plekken daadwerkelijk te ontwikkelen.’

(Bron: Gemeenten.nu)